અમેરિકા-ઈરાન ટેન્શન : અમેરિકાએ પોતાના સ્ટાફને પાછો બોલાવી લીધો

સાઉદી અરેબિયાના બે ઓઈલ ટેન્કર પર અને મુખ્ય ઓઈલ પાઈપલાઈન પર હુમલો થયા પછી ગલ્ફ ક્ષેત્રમાં તણાવ ક્રમશ: વધી રહ્યો છે. કોઈ અઘટિત બનાવ ન બને તે માટે અમેરિકાએ ઈરાકની રાજધાની બગદાદ અને એર્બિલના દૂતાવાસ આંશિક રીતે બંધ કર્યા છે. બંને દૂતાવાસમાં ફકત ‘ઈર્મજન્સી સ્ટાફ’ને જ રાખવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો છે. ઈરાન હુમલો કરી શકે છે તેવી સંભાવના ધ્યાનમાં રાખીને દૂતાવાસ ખાલી કરાવ્યા છે. ગલ્ફ ક્ષેત્રમાં અમેરિકાએ સૈન્યતાકાત પણ વધારી છે. અમેરિકાએ ‘એરક્રાફટ સ્ટ્રાઈક ગ્રુપ’ તૈનાત કરશે તેવું કહ્યું છે.

દરમિયાન ઈરાનના સર્વોચ્ચ નેતા આયાતોલ્લાહ અલી ખેમેનીએ મંગળવારે ગર્ભિત ચેતવણી આપી હતી કે ‘યુરેનિયમ એનરિચમેન્ટ’ (શુદ્ધિકરણ) કરીને ૨૦ ટકા યુરેનિયમ એનરિચમેન્ટ કરવું ઈરાન માટે મુશ્કેલ નથી. ખેમેનીએ કહ્યું હતું કે ‘અમે અથવા તેઓ લડાઈ કરવા ઈચ્છુક નથી. તેમને જાણ છે કે તેમને લાભ નહીં થશે.’

અમેરિકાના પ્રમુખ ડોનલ્ડ ટ્રમ્પ ઈરાન સાથે મહાસત્તાઓએ કરેલા અણુકરારમાંથી એક વર્ષ અગાઉ બહાર નીકળી ગયા હતા. ઈરાને મંગળવારે પ્રથમ વાર અણુકરારથી પીછેહઠ કરવાના સંકેત આપ્યા હતા. ઈરાન કહે છે કે જો નવા અણુકરાર નહીં કરવામાં આવે તો યુરેનિયમ એનરિચમેન્ટ સાઠ દિવસ પછી શરૂ કરવામાં આવશે. હાલના અણુકરાર પ્રમાણે ઈરાન ફકત ૩.૬૭ ટકા યુરેનિયમ એનરિચમેન્ટ કરી શકે છે.

ઈરાકમાં ઈરાનનો પ્રભાવ હોવાથી અમેરિકાએ દૂતાવાસો આંશિક રીતે બંધ કરવાનો નિર્ણય કર્યો છે. ઈરાકમાં અમેરિકાના નાગરિકો અને કંપનીઓ સામે ઈરાકમાં સક્રિય સંખ્યાબંધ ત્રાસવાદી જૂથો જોખમ ઊભું કરી શકે છે તેવું અમેરિકા માને છે. અમેરિકાના વિદેશપ્રધાન માઈક પોમ્પિયોએ ગત સપ્તાહમાં બગદાદની મુલાકાત લીધી હતી. પોમ્પિયોએ પત્રકારોને કહ્યું કે ઈરાનના દળો તેમની તાકાત વધારી રહ્યા હોવાથી અને હુમલો થઈ શકે છે તેવી સંભાવનાને ધ્યાનમાં લેવામાં આવી છે.

ઈરાન સાથેના અણુસોદામાંથી પીછેહઠ કર્યા પછી અમેરિકાએ ઈરાન પરના આર્થિક પ્રતિબંધો વધુ કડક કર્યા છે.